Workshop Wonen en Zorg
De bijeenkomst over Wonen & Zorg legde de basis voor de andere vier workshops georganiseerd rond de vijf pijlers van de koers 2018 – 2021 van Talis. Hoewel de werkvorm van deze bijeenkomst iets afweek ten opzichte van die er na volgden, was de intentie dezelfde: met verschillende partijen die affiniteit hebben met het thema een open dialoog aangaan. Op maandag 28 november 2016 stond het thema Wonen & Zorg centraal. Onder de aanwezigen waren Pim van Ginneken, lid van huurdersvereniging Accio, en Elle van de Wall, adviseur team Advies en Ondersteuning van Talis. Zij vertellen wat hen van de workshop is bijgebleven.
Pim: ‘Wat zijn er veel partijen betrokken bij de zorg voor kwetsbare personen, was een van mijn eerste gedachten die middag. En wat behoren veel verschillende mensen tot deze doelgroep. Ouderen met verpleging aan huis, mensen die extramurale zorg ontvangen, mensen in de schuldhulpverlening. En dan heb je nog de verwarde personen, ook zo’n moeilijke definitie. De overheid vraagt nogal wat van alle partijen bij wie nu de zorg voor kwetsbare personen op het bordje komt.
Dat deze organisaties, waaronder Talis, vragen hebben over hoe hiermee om te gaan is logisch. Het vraagt om een nieuwe definitie van je rol. Zo moet Talis niet alleen woningen ter beschikking stellen maar soms ook ‘psycholoog’ zijn. En ervoor zorgen dat het een beetje leuk blijft in de wijk en eventuele overlast beperkt blijft.
Er kwamen interessante sprekers aan bod. Zo was daar Albert Jan Kruiter, die schetste hoe onlogisch het systeem in elkaar zit. Hij haalde het voorbeeld aan van iemand die een schuld had opgebouwd van € 8.000 euro. Deze man kreeg 35 hulpverleners over de vloer die tezamen een veelvoud van dat bedrag kostten. Absurd. Maar wel een situatie waar een woningcorporatie mee te maken krijgt en samen met andere partijen een antwoord op moet formuleren. Dat antwoord werd die middag nog niet gevonden, maar de ambitie om er samen uit te komen was voelbaar.’
Elle: ‘Al geruime tijd huisvest Talis, samen met de andere Nijmeegse corporaties, via de Werkgroep Bijzondere Bemiddeling bewoners afkomstig uit een zorginstelling. Door de extramuralisatie is de vraag van zorginstellingen naar onze woningen groter geworden. Hierdoor is het belang van goede verbindingen met zorgorganisaties toegenomen. Als een medewerker van Talis bijvoorbeeld een begeleider van een bewoner kent, kan hij snel schakelen voordat een situatie uit de hand loopt.
Voor de zorgorganisaties kan de verandering van intramurale opvang naar extramuralisatie schakelen zijn. Het is een compleet andere benadering die tijd kost om door te voeren. Organisatorisch en qua mindset van het personeel. Dat verklaart waarom de woningen die Talis beschikbaar heeft voor deze doelgroep niet altijd gevuld raken. De instellingen waren daar vaak nog niet aan toe, zo bleek die middag. Desondanks vinden ook zij dat er gehandeld moet worden. Geëxperimenteerd zelfs, met het aanbieden van woonruimte. Waarom zou je in een leegstaand schoolgebouw geen jongeren kunnen huisvesten, zo opperden zij die middag.
Behalve de huurders die vanuit een zorginstelling komen, zijn met Wonen & Zorg meerdere doelgroepen gemoeid. En al die mensen wil je adequate woonruimte kunnen aanbieden, terwijl je tegelijkertijd flexibel wilt blijven in je aanbod, ook op langere termijn. Een woning voor demente bewoners wil je bij wijze van spreken met weinig extra moeite en financiële middelen geschikt kunnen maken voor een jongere als de grote vergrijzingsgolf over is. Het thema Wonen & Zorg vergt creativiteit, maar bovenal een goede samenwerking met zorgpartijen en huurders. Dat werd in deze workshop nogmaals bevestigd.’
Workshop Vastgoedontwikkeling
Een van de vijf pijlers van ons nieuwe ondernemingsplan is het thema Vastgoedontwikkeling. Een thema dat niet alleen ons als woningcorporatie aangaat maar ook overheden, projectontwikkelaars en beleggers. In De Lindenberg gingen op donderdag 7 september zo’n twintig deelnemers, gezeten in schoolbankjes, erover in gesprek. Wethouder Geert Gerrits (Wijchen), belast met Financiën, Ruimtelijke ordening, Grondzaken en Volkshuisvesting, en Michel Pott, projectmanager vastgoed bij Talis, geven hun weergave van die middag.
Geert: ‘Op de uitnodiging voor deze workshop heb ik volmondig ‘ja’ geantwoord. Ik juich het van harte toe dat Talis haar ketenpartners actief betrekt bij het schrijven van haar nieuwe ondernemingsplan.
Talis heeft 4.300 woningen in Wijchen. Veel inwoners hebben misschien wel dagelijks met Talis te maken. Niet alleen daarom zijn de banden tussen Talis en de gemeente nauw. Wij komen elkaar voortdurend tegen. Letterlijk, tijdens vergaderingen en figuurlijk omdat wij behalve gedeelde ook wel eens tegengestelde belangen hebben. We zijn het echt niet altijd met elkaar eens. En dat hoort ook zo. Toch weten we dat we vaak afhankelijk zijn van elkaar en is er altijd respect voor elkaars positie.
Tijdens de workshop Vastgoedontwikkeling heb ik de dilemma’s geschetst waar wij als gemeente soms voor staan. Zoals een gedeelde verantwoordelijkheid, van gemeente én woningcorporatie, bij het realiseren van betaalbare vrije-sector huurwoningen. Ook commerciële marktpartijen spelen daarin een belangrijke rol.
Ik hoop dat mijn deelname aan de workshop een steentje kan bijdragen aan het nieuwe ondernemingsplan van Talis. Ketenpartners aan de voorkant erbij betrekken lijkt mij een verstandige koers. Het is goed om elkaar te blijven voeden met nuttige informatie. Zodat ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid de beste plannen voor de toekomst kan maken. Ik kijk met tevredenheid terug. Dit soort workshops inspireert!’
Michel: ‘In een goede sfeer werden die middag twee hoofdthema’s besproken. Eén, hoe bouw je kleinere woningen, de tendens van tegenwoordig, zonder afbreuk te doen aan de woonkwaliteit? Pepijn Sluiter, directeur van het Architectuur Centrum, pleitte ervoor om bij de bouw of renovatie van sociale woningen de factor schoonheid niet uit het oog te verliezen. Sociale woningbouw kan hand in hand gaan met aantrekkelijke architectuur.
Het andere thema dat aan de orde kwam, was de middeldure huur. Ondanks het feit dat de focus van Talis ligt op de lagere inkomens, moeten we ook wat doen voor de middelhoge inkomens. Daar hebben we echter anderen bij nodig. Positief vond ik dan ook dat de gemeente en provincie aangaven te willen meedenken over hoe dit te realiseren valt. Want terwijl vaak wordt beweerd dat middeldure huur leidt tot lagere grondopbrengsten, is dat nog maar de vraag. Misschien is middeldure huur wel mogelijk met behoud van de begrote opbrengst. Behalve overheden spelen in deze kwestie ook beleggers een grote rol. Zij zullen woningen voor een langere periode moeten behouden voor het middensegment.
Op dit tweede onderwerp had het best wat meer mogen knallen, vind ik. De partijen die het aangaat, hebben elk hun, vaak tegengestelde, belangen. Dat was wat ik die middag miste: discussie, prikkelende vragen of uitspraken. De inhoudelijke inbreng van de deelnemers bleef aan de oppervlakte, terwijl bepaalde aspecten binnen het thema Vastgoedontwikkeling echt wel voor schuring zorgen. Jammer dat het zo braaf bleef. Zonder wrijving geen glans, toch?’
Workshop Duurzaamheid
De workshop van dinsdag 3 oktober ging over een thema dat de komende jaren alleen maar urgenter wordt, voor Talis en voor de gehele maatschappij: duurzaamheid. In de skylounge van Hotel Nimma kwam een bont gezelschap van (duurzaamheids)experts samen om de aanpak van en het perspectief op duurzaamheid van Talis te bespreken. Onder hen bevonden zich Sietse Jager, projectmanager Duurzaamheid bij Talis, en Dirk-Wim in ’t Hof, extern adviseur Duurzaamheid. Hun ervaringen lees je hieronder.
Sietse: ‘Ik keek erg uit naar de workshop. Het idee om vanuit zoveel diverse perspectieven in gesprek te gaan over hoe Talis investeert in duurzaamheid, daar werd ik enthousiast van.
Tijdens de workshop bleek maar weer eens dat het thema duurzaamheid bol staat van de complexiteit. Duurzaamheid kent vele werkelijkheden. Het viel me op dat er soms wat makkelijk werd gedacht over de verrichte inspanningen van Talis. Het leek of sommige aanwezigen ze niet als toereikend beschouwden. Dat wij als woningcorporatie in 2019, een jaar eerder dan dat waar de gehele sector zich aan gecommitteerd heeft, gemiddeld label B behalen voor onze woningvoorraad, daarvan werd bijvoorbeeld gezegd: ‘Dat is mooi, dan ben je koploper in een wedstrijd van gisteren.’ Tja, denk ik dan, we zijn wel in beweging. Er zijn altijd mitsen en maren, je kunt overal wat van vinden, maar we dóen tenminste wat. Ik weiger om pessimistisch te worden, ha!
De workshop bevestigde voor mij hoe belangrijk het netwerk van een organisatie is. Hoeveel je van samenwerken en elkaars best practices kunt leren. Een leerpunt voor mij was om eens voort te borduren op een pilot, in plaats van een pilot af te ronden en vervolgens een nieuwe pilot op te starten. Best voor de hand liggend, toch keek ik er voorheen niet zo naar.
Op de terugweg naar huis dacht ik bij mezelf: ‘Het is mooi wat we met Talis doen.’ Ja, ik zat met een trots gevoel op de fiets.’
Dirk-Wim: ‘De opgave waar Talis voor staat is gigantisch, haast onvoorstelbaar: in 2050 alle woningen energieneutraal. Ga er maar aan staan. Je zou haast verlamd worden door die uitdaging. Dat zie ik trouwens vaak genoeg gebeuren. Dat organisaties geen stap durven zetten, omdat ze niet weten wat er om de hoek op ze staat te wachten. Zo niet Talis. De corporatie neemt haar verantwoordelijkheid en is zich bewust van haar corporate social responsibility.
Tegelijkertijd is het zo dat je duurzaamheid op enorm veel gebieden van een onderneming kunt doorvoeren. Tijdens de workshop ging het vooral om het energiezuinig maken van woningen. Een belangrijke maatregel, zeker met het oog op de ambitie voor 2050, maar voor het beoogde doel van de sessies was die naar mijn smaak wat smal ingestoken. Wel vind ik het stoer van Talis dat ze de buitenwereld uitnodigt om inzichten te verkrijgen terwijl ze zelf aan de kantlijn luistert.
Er valt nog veel te doen, op veel gebieden. Ook intern zijn er bij Talis nog verbeterslagen te maken. Ik gun het Talis dat ze de vertaalslag weet te maken van duurzame ambities naar concrete resultaten. Dat ze haar medewerkers en achterban meekrijgt en overtuigt van het belang om duurzaam en bewust te handelen. In vergelijking met andere woningcorporaties is Talis daar al ver in. Nu komt het aan op doorpakken.’